Terugkijkend op 2023 is het Festival van de Verantwoording dat Aloysius in april organiseerde om met elkaar in gesprek te gaan over ‘impact’, zeker gedenkwaardig, vindt Johan. “Het was een feest om alle schoolvoorbeelden te zien!”

Scholen en ondersteunende diensten maakten voor dit festival posters, filmpjes, en animaties, ontwierpen spellen en deelden ervaringen met het verrijken en anders organiseren van het onderwijs. Zij lieten op eigen wijze zien hoe zij de impact die zij met hun onderwijs beogen, in de praktijk realiseren, wat zij daarvan leren en hoe anderen iets aan die ‘lessen’ kunnen hebben.

“Heel inspirerend om op een andere manier samen te kijken naar onze kwaliteit en van en met elkaar te leren”, vindt Johan. “In 2024 zijn de impactteams aan zet om opnieuw een leerevenement te organiseren, daar kijk ik nu al naar uit.”

Expertise vergroten

De impactteams zijn nu een jaar aan de slag. In deze teams brengen interne en externe experts (onderwijs)praktijken in kaart, onderzoeken en versterken die en delen die met andere scholen. Zij werken vanuit hun eigen leeragenda en maakten in 2023 een werkprogramma voor hun gezamenlijke werk- en onderzoeksdagen. De impactteams stimuleren samen leren binnen Aloysius en helpen onze expertise vergroten op een aantal voor Aloysius cruciale thema’s. Die zijn: het pedagogisch handelen versterken, het onderwijs anders en rijker organiseren, duurzame arbeidstoeleiding verbeteren en anticiperen op ontwikkelingen in de jeugdzorg en jeugddetentie.

Al deze thema’s sluiten aan bij maatschappelijke vraagstukken waarmee scholen volop te maken hebben en die bepalend zijn voor hoe wij nog gerichter kunnen werken aan de betekenisvolle toekomst van onze leerlingen.

Nieuwe koersperiode in aantocht

“In 2024 bereiden we onze nieuwe koersperiode 2025-2029 voor”, vertelt Johan. “We kijken goed of we op basis van alles wat er in de scholen, hun omgeving en in de samenleving speelt, andere accenten moeten leggen.”

De blik gaat – en is – meer naar buiten. Zo is Johan zelf bijvoorbeeld voorzitter van brancheorganisatie sectorraad GO, die de belangen van het gespecialiseerd onderwijs behartigt.

“We komen uit een tijd waarin onderwijsorganisaties zoals de onze veel extra financiële impulsen hebben gekregen. Daar hebben we natuurlijk zinnige dingen mee gedaan, maar het zijn geen structurele middelen. Ik voorzie dat we een andere periode ingaan, waarin ‘Den Haag’ andere prioriteiten gaat stellen. Wat dat betreft ben ik heel blij dat we er als Aloysius financieel gezond voorstaan en afgelopen periode ook hebben geïnvesteerd in verduurzaming van onze schoolgebouwen, in ICT, in van alles dat onze scholen sterker maakt.”

Anders en rijker organiseren

Wat zeker focus houdt: de rijkere schooldag. Gezien het feit dat steeds meer leerlingen opgroeien in armoede, wordt dat een steeds urgentere opdracht, vindt Johan. “Willen wij kinderen en jongeren gelijke kansen bieden, dan zijn onze scholen en hun samenwerkingsnetwerk aan zet om, naast goed onderwijs, te bieden wat verder nodig is voor een goede ontwikkeling en een kansrijke toekomst.”

Het Aloysius Hulpteam voor geldzorgen hielp in 2023 tientallen gezinnen vooruit. Het team blijft ook in 2024 bestaan, maar er is op de scholen zelf veel meer aandacht gekomen voor ondersteuning van gezinnen die in armoede leven. Zo bieden veel scholen bijvoorbeeld gezonde maaltijden aan. “Door in 2024 ook die praktijkvoorbeelden meer met elkaar te delen, inspireren we elkaar weer”, hoopt Johan. “Scholen worden steeds meer de plek waar je leert, speelt, eet, optreedt, sport en lééft.”

Wat de komende jaren zeker ook prioriteit houdt, is aantrekkelijk werkgeverschap. Het lerarentekort is natuurlijk een landelijk probleem en ook sommige Aloysiusscholen hebben te maken met een tekort aan professionals.

Johan: “Door te zorgen voor een fijne, uitdagende werkomgeving, starters in ons onderwijs goed te begeleiden en coaching aan te bieden aan collega’s die werken combineren met hun (pabo)studie, laten wij iedereen weten: ‘Jij doet ertoe!’.” Daarnaast kijken scholen hoe zij hun onderwijs anders én tegelijkertijd dus ook rijker kunnen organiseren. Zij kunnen daarbij rekenen op ondersteuning van de impactteams.

De scholen in Gesloten Onderwijs staan daarbij voor specifieke uitdagingen, doordat de gesloten jeugdzorg en de wereld van jeugddetentie enorm in beweging zijn. “Mooi dat nu geregeld is dat er in elk geval extra geld komt om de nazorg voor onze leerlingen beter te regelen”, constateert Johan. “Onze scholen zijn daar met hun netwerkpartners al volop mee bezig.”

Samen inclusiever

Een blijvende zorg is de doorgaande groei van het gespecialiseerde onderwijs. “Dat betekent zeker óók iets voor de organisatie van het onderwijs”, onderstreept Johan. “Zeker omdat we ook merken dat de complexiteit van gedragsvragen ook toeneemt. Samen met samenwerkingsverbanden, gemeenten en jeugdzorginstellingen kijken we in alle regio’s hoe we hier een goed antwoord op bieden. Zo werken we in onze scholen steeds vaker en intensiever samen met jeugdhulp en jeugdzorg.”

Als expertisecentra in de regio, ziet Johan ook meer mogelijkheden om samen met reguliere scholen te werken aan inclusiever onderwijs. “Waarom zouden onze gedragsspecialisten niet één dag per week in het regulier gaan helpen?”, schetst hij. “Er ontstaan heel voorzichtig ook initiatieven om meer mixvormen aan te bieden van regulier en gespecialiseerd onderwijs."

Onderwijsinspectie tevreden

In 2023 constateerde de Onderwijsinspectie dat de onderwijskwaliteit bij Aloysius voldoende is. “Het is natuurlijk fijn om terug te horen dat de inspectie onze kernwaarden en koers echt herkent in onze scholen. Met de aanbevelingen die we ook kregen, gaan we zeker aan de slag. Zo kunnen we onze koersdoelen scherper formuleren en evalueren: dat advies nemen we natuurlijk ter harte.”

Gezien de ontwikkelingen in de organisatie en cultuur, kijkt Johan met veel vertrouwen naar de toekomst. “’Wij hebben zorg voor de ander, vooral voor hen die het moeilijker hebben dan wijzelf en dat doen wij door volhardend te zijn in onze betrokkenheid’. Die passage uit onze visie vind ik prachtig. En ik zie het gebeuren in de samenwerking in en rond onze scholen. We kunnen elkaar helpen om het elke dag weer een beetje beter te doen voor onze leerlingen.”